Kurs liry tureckiej – TRY/PLN

Lira turecka po raz pierwszy została wprowadzona do obiegu w 1844 r., gdy zastąpiła istniejącą do tej pory kçe – monetę osmańską, która dominowała w regionie przez kilka stuleci. Lira wielokrotnie traciła na wartości na skutek dynamicznych zmian politycznych oraz licznych wojen, w których uczestniczyło Imperium Osmańskie, a później Turcja. Po powstaniu Republiki Turcji w 1923 roku waluta tego kraju (TRY) nadal pozostawała niestabilna. Kraj był pogrążony w inflacji oraz kryzysie gospodarczym przez cały XX w. Najgorsze dla Turcji były lata 90., kiedy doszło do hiperinflacji. Zadłużenie tego kraju uzależnionego od kredytów zagranicznych stale rosło. Dochodziło do częstych zmian rządów, przez co Turcja nie miała stabilnego i długoterminowego planu na ratowanie gospodarki. Kolejnym problemem była wojna domowa, w czasie której rząd musiał mierzyć się z przedstawicielami Partii Pracujących Kurdystanu. W szczytowych momentach roczna inflacja sięgała nawet 100%. Na początku XXI w. Turcja zaczęła wychodzić z kryzysu i podjęła się współpracy z Międzynarodowym Funduszem Walutowym. Nowy plan zakładał m.in. ograniczenie wydatków publicznych, zmniejszenie deficytu budżetowego oraz zacieśnienie polityki monetarnej. W 2005 roku wprowadzono nową lirę turecką, która zastąpiła swoją poprzedniczkę w stosunku 1: 1 000 000. Mimo wielu zmian lira nadal pozostaje niestabilna. Na początku września 2024 roku inflacja wynosiła 61,5%. W perspektywie krótkoterminowej rząd spodziewa się, że ceny w Turcji będą nadal rosły.

Jedna lira dzieli się na 100 kuruşów. W obiegu są monety o nominałach 1, 5, 10, 25 i 50 kuruşów oraz 1 lira. Na awersie każdej z monet pojawia się wizerunek Mustafy Kemala Atatürka – I prezydenta Republiki Turcji, który pełnił tę funkcję przez 15 lat, aż do śmierci. Na rewersie monet od 1 do 25 kuruşów znajduje się wartość nominalna wraz z ozdobnymi elementami. 50 kuruşów oraz 1 lira mają na rewersie półksiężyc i gwiazdę, czyli symbole znajdujące się na godle i fladze Turcji. Na przedniej stronie banknotów TRY można znaleźć wizerunek Mustafy Kemala Atatürka, natomiast na tylnej stronie uwieczniono postacie, które miały wpływ na naukę, kulturę i sztukę w tureckim państwie. Jednym z nich jest matematyk Cahit Arf, który stworzył „Twierdzenie Arfa”, prowadząc do rozwoju matematyki w dziedzinie algebry abstrakcyjnej i teorii liczb (10 TRY). Z kolei na banknocie 200 TRY zobaczymy Yunusa Emre – poetę uznawanego za jednego z najważniejszych twórców literatury tureckiej. W obliczu rosnących cen, wielu obywateli doświadcza spadku realnych dochodów. Pomimo prób stabilizacji gospodarki sytuacja pozostaje trudna, a przyszłość liry nie jest pewna. Wysoki poziom inflacji, niestabilność polityczna i problemy strukturalne w gospodarce to wyzwania, przed którymi stoi lira turecka.