Kursy NBP i FOREX – dlaczego się różnią?

Kantory ustalają swoje kursy na podstawie notowań z międzynarodowego rynku walutowego (ang. forex – foreign exchange market). Często można jednak usłyszeć także o notowaniach kupna i sprzedaży z komunikatów Narodowego Banku Polskiego. Ich wartość różni się od kursów forex i kursów kantorowych. W tym artykule zbadamy tę rozbieżność i odpowiemy na pytanie: dlaczego kurs forex jest lepszym narzędziem do analizy rynku walutowego?

Notowania NBP z opóźnieniem reagują na zmiany

Narodowy Bank Polski oblicza i publikuje swoje wyceny walut zgodnie ze ściśle ustalonymi zasadami. Informacje na temat metodologii stosowanej przez NBP znajdują się w urzędowym biuletynie tej instytucji (nr 14/2002). Zasady wyznaczania oficjalnych kursów kupna i sprzedaży są dość skomplikowane. Te notowania mają bowiem charakter statystyczny, a nie rynkowy.

Jak NBP ustala kursy walut? 

Przed publikacją notowań walut NBP każdorazowo wykonuje następujące czynności:

1.  NBP pomiędzy godziną 15:25 i 15:30 pyta dziesięć wytypowanych banków o kursy kupna i sprzedaży dla euro oraz dolara amerykańskiego.
2.  Dwie skrajne wyceny, które podały banki, odrzuca się z każdego zestawu danych. Następnie Narodowy Bank Polski oblicza średnią arytmetyczną po uwzględnieniu trzydziestu dwóch pozostałych notowań (szesnastu dla EUR i szesnastu dla USD).
3.  Uśrednione kursy kupna euro i dolara pomniejsza się o 1%. W przypadku kursów sprzedaży NBP wprowadza odwrotną korektę.
4.  Notowania jedenastu mniej popularnych walut (np. franka szwajcarskiego i dolara kanadyjskiego) wyznacza się na podstawie danych z agencji informacyjnych (Reuters, Telerate i Bloomberg). Podobnie jak w przypadku euro i dolara amerykańskiego Narodowy Bank Polski koryguje uśrednione wyceny (kursy kupna są pomniejszane o 1%, a do kursów sprzedaży dodaje się 1%).

Zwróć uwagę: Narodowy Bank Polski wyznacza średnie kursy kupna i sprzedaży walut na podstawie informacji z dziesięciu banków i trzech agencji informacyjnych (Reuters, Telerate i Bloomberg).

Po ustaleniu wszystkich notowań gotowe zestawienie średnich kursów kupna i sprzedaży może zostać upublicznione. Narodowy Bank Polski publikuje je dopiero następnego dnia (w tzw. „tabeli C”). To opóźnienie zmniejsza przydatność oficjalnych notowań jako narzędzia służącego do analizowania zmian rynkowych. Kursy kupna i sprzedaży walut, które oblicza Narodowy Bank Polski, można wykorzystywać tylko do długookresowych analiz. W takim przypadku kilkunastogodzinne przesunięcie czasowe nie ma dużego znaczenia.  

Zwróć uwagę: oficjalne kursy kupna i sprzedaży, które podaje NBP, opierają się na informacjach uzyskanych poprzedniego dnia.

Osoby wykorzystujące oficjalne kursy powinny również pamiętać o jednej ważnej rzeczy. Informacje, na których bazuje NBP, nie pochodzą bezpośrednio z rynku walutowego. Dodatkowo Narodowy Bank Polski musi skorygować wstępne wyniki o 1% (patrz punkt 3 i 4).  

Kurs forex to miara rynkowa a nie statystyczna

Notowania, które pochodzą bezpośrednio z rynku forex, są znacznie lepszą podstawą do analizy niż kursy podawane przez NBP. Kantory internetowe mają dostęp do wiarygodnych i aktualnych danych dzięki wykorzystaniu płatnego oprogramowania (np. Thomson Reuters Eikon). Pozwala ono na śledzenie zmian rynkowych bez opóźnień i szybką aktualizację kursów wymiany.

Zwróć uwagę: kantory internetowe aktualizują swoje kursy na podstawie danych, które pochodzą bezpośrednio z rynku forex.

W ramach podsumowania warto zwrócić uwagę na ciekawą obserwację. W przypadku notowań forexowych oraz kursów kupna i sprzedaży podawanych przez NBP można zauważyć pewną regułę. Po sprawdzeniu danych z dłuższego okresu okazuje się, że wyceny Narodowego Banku Polskiego dość wiernie podążają za zmianami z rynku forex.