Niespodziewane sytuacje za granicą – gdzie szukać pomocy?

Niezależnie, czy podróżujemy w celach turystycznych, biznesowych, czy wyemigrowaliśmy do innego państwa w pogoni za zarobkami, to czasami za granicą spotykają nas sytuacje niespodziewane, takie jak np. utrata dokumentów. Niekiedy może nas spotkać choroba bądź inne nieprzyjemności. Jest to bardzo kłopotliwe i stresujące, ale warto w takich sytuacjach myśleć trzeźwo i nie panikować. Gdzie zwrócić się o pomoc i jakie prawa nam przysługują? Czy Ambasada Polska lub urzędy konsularne to odpowiednie organy, które mogą nam udzielić wsparcia?

Utrata dokumentów

Kiedy przytrafi nam się sytuacja, że gdzieś na świecie stracimy paszport lub dowód osobisty, niezwłocznie powinniśmy skontaktować się z urzędem konsularnym kraju obywatelstwa. Jeżeli mamy pewność, że była to kradzież, to niezbędne będzie udanie się na komisariat policji i zgłoszenie tego faktu oraz otrzymanie potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia. W konsulacie można złożyć wniosek o paszport tymczasowy, który umożliwi powrót do kraju. Potrzebna będzie również jedna kolorowa fotografia dołączona do wniosku, a także uregulowanie odpowiedniej opłaty konsularnej. W momencie, gdy zgłosimy, że nasze dokumenty zostały utracone, zostają one z automatu unieważnione. Paszport tymczasowy wydawany jest przez konsulat w trybie przyspieszonym i można dzięki niemu odbyć tylko jedną podróż do naszego kraju. Ważne, aby po powrocie do Polski poinformować urząd miasta lub gminy i złożyć wniosek o wyrobienie nowych dokumentów.  

Pomoc finansowa

W przypadku utracenia pieniędzy za granicą można zwrócić się do najbliższego polskiego urzędu konsularnego, który może ułatwić kontakt z rodziną lub znajomymi, którzy mają możliwość wysłania pieniędzy przez bank lub inne firmy świadczące międzynarodowy transfer pieniędzy. W bardzo szczególnych przypadkach konsul może udzielić pomocy finansowej, która umożliwi powrót do Polski, ale trzeba złożyć pisemne zobowiązanie do zwrotu pieniędzy po powrocie do kraju. Jednak ta reguła nie ma często zastosowania. Aktualna technologia pozwala nam na szybkie przekazy pieniężne, więc takie sytuacje to rzadkość. 

W przypadku emigracji zarobkowej

Polacy podróżują i osiedlają się za granicą, dlatego służba konsularna nabiera w tych miejscach szczególnego i praktycznego znaczenia. Mimo że liczba osób emigrujących się zwiększa, to jednak spada odsetek naruszeń praw pracownika. Na stronach internetowych przedstawicielstw konsularnych krajów, w których pracuje najwięcej Polaków można znaleźć informacje o lokalnym prawie pracy, podatkach oraz świadczeniach socjalnych. Placówki konsularne dofinansowują również działalność punktów pomocy prawnej, które są prowadzone przez miejscowych prawników, ale porozumiewających się po polsku. 

Co w momencie, kiedy w danym kraju nie ma polskiego przedstawicielstwa? 

Jeżeli jesteśmy w kraju, który nie należy do Unii Europejskiej oraz nie ma w nim przedstawicielstwa dyplomatycznego lub konsularnego nie oznacza, że utknęliśmy w nim na zawsze i nie mamy możliwości uzyskania wsparcia. W takim przypadku można zwrócić się o pomoc konsularną do przedstawicielstw innych państw członków UE. Przynależność do Wspólnoty stawia nas na równi z obywatelami państw placówki, do której zwracamy się o pomoc. W momencie, gdy utracimy dokumenty, unijny konsul może wystawić ETD, czyli tymczasowy dokument podróży, który umożliwia powrót do kraju.