Co powinieneś wiedzieć o Unii Europejskiej?

Pewnego razu w Europie, kilka państw postanowiło połączyć siły, aby obywatelom żyło się łatwiej, lepiej oraz bezpieczniej. Doświadczenia dwóch wojen skłoniły przywódców państw do wniosku, że jednak bardziej opłaca się rozpocząć współpracę niż dalej toczyć walki. Tak, w bardzo dużym uproszczeniu, powstała Unia Europejska, która łączy kraje już od 28 lat.

Po co i kiedy powstała Unia Europejska? 

Historia i początki współpracy europejskiej rozpoczęły się już po drugiej wojnie światowej. Dużo by tu opowiadać, dlatego skupimy się na celach, które od zawsze były w pewnym zakresie spójne z tymi, które instytucja realizuje do dzisiaj. Wszystko rozpoczęło się od chęci rozwoju społeczno-gospodarczego oraz pokoju i bezpieczeństwa w Europie. Podczas kolejnych etapów istnienia organizacji, poprzedzających oficjalne powołanie Unii Europejskiej, stopniowo zaczął się rozszerzać obszar współpracy państw. Ochrona środowiska i zdrowia, kwestie klimatu, bezpieczeństwo oraz sprawiedliwość, te zagadnienia zaczęły coraz śmielej wchodzić do obszarów zainteresowań państw członkowskich. 

Co trzeba zrobić, aby zostać członkiem UE? 

Unia Europejska jest ugrupowaniem integracyjnym, które zrzesza 27 suwerennych państw. Proces przystąpienia do organizacji może trwać bardzo długo, ponieważ poszczególne kraje muszą spełniać określone wymagania. Jednym z najważniejszych warunków jest zgoda oraz poszanowanie wszystkich praw i wartości UE. Kraj, aby ubiegać się o członkostwo, musi spełniać kryteria kopenhaskie. Są to takie wymagania jak: gospodarka wolnorynkowa, demokracja, przestrzeganie praworządności, praw człowieka oraz praw mniejszości oraz zdolność do uczestniczenia w unii gospodarczej i walutowej. Aktualnie o przystąpienie do UE stara się kilka państw m.in. Albania, Czarnogóra, Serbia oraz Turcja. Sama instytucja Unii pomaga państwom kandydującym w spełnianiu poszczególnych wymagań oraz wspiera je we wdrażaniu reform. 

Jakie korzyści ma obywatel z tego, że jego kraj jest członkiem UE?

Dzięki Unii Europejskiej jako obywatele korzystamy na co dzień z wielu udogodnień, których już być może z przyzwyczajenia nie zauważamy. Możemy swobodnie poruszać się i przebywać we wszystkich państwach członkowskich. Dotyczy to mieszkania, pracy czy studiowania – nie ograniczają nas wizy, ani specjalne pozwolenia. Jeżeli przebywamy w kraju, w którym nasze państwo nie ma przedstawicielstwa, bez problemu skorzystamy z pomocy urzędów dyplomatycznych innego członka UE. Na terenie Unii możemy korzystać z połączeń telefonicznych i internetowych bez dodatkowych opłat. Każdego dnia możemy dokonywać zakupów online bez barier logistycznych i dodatkowych opłat celnych. Jeżeli chodzi o przedsiębiorczość, to wstąpienie do UE umożliwiło korzystanie nam z dofinansowanych szkoleń, czy wsparcia dla firm. Korzyścią dla każdego obywatela jest także rozwój infrastruktury, a także nowe inwestycje w różnych dziedzinach życia. Badania pokazują, że dostrzegamy pozytywne aspekty członkostwa w UE: wzrost gospodarczy naszego kraju oraz zmniejszanie się bezrobocia. 

Jakie korzyści ma państwo z bycia członkiem Unii Europejskiej?

Chyba najważniejszym aspektem dla każdego państwa, ale także dla jego obywateli, są korzyści gospodarcze. Obroty w handlu zagranicznym z roku na rok rosną, dzięki unijnemu rynkowi towarów i usług. Pozwoliło to na zwiększenie konkurencyjności, ale także innowacyjności polskiej gospodarki. Bez wątpienia nasz kraj każdego dnia korzysta z napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Bycie członkiem Unii Europejskiej to również wzrost wiarygodności naszego kraju w oczach inwestorów. Nie można nie wspomnieć o miliardach euro, które zasilają nasz kraj poprzez fundusze unijne. 

Przez 16 lat członkostwa w UE Polska otrzymała ponad 190 mld euro. W formie składek wpłaciła około 61 mld euro. Liczby robią wrażenie, podobnie jak wzrost naszej krajowej gospodarki o 145 proc. Pieniądze z UE to motor napędowy dla wielu branż i inwestycji. Dzięki współpracy z innymi członkami UE, wymiana handlowa wzrosła z 300 mld złotych rocznie do prawie 1,2 bln zł. Sytuacja na rynku pracy również uległa poprawie, bezrobocie spadło z 19 proc. do około 6 proc.  

Czy wszystkie państwa muszą przyjąć wspólną walutę euro?

Euro jest walutą członków Unii Europejskiej i docelowo każdy kraj ma przystąpić do unii walutowej, czyli przyjąć wspólną walutę. Jednym wyjątkiem jest Dania, która dzięki stosownym porozumieniom nie będzie musiała należeć do strefy euro. Jednak przyjęcie euro nie jest tak prostym procesem, jakby mogło się to wydawać. Aktualnie euro jest oficjalnym środkiem płatniczym w 19 z 27 krajów UE. By dołączyć do strefy euro trzeba spełnić tzw. kryteria konwergencji. Pozwalają one ocenić, czy dane państwo jest gotowe do przyjęcia euro. Chodzi o to, aby przystąpienie członka do unii walutowej nie naraziło innych krajów eurozony na ryzyko gospodarcze. Pod tym względem ocenia się sytuację cenową w państwie, wyniki budżetowe i dług publiczny, stabilność kursu walutowego oraz stóp procentowych. Każdy z elementów jest oceniany w perspektywie długofalowej, ponieważ spełnienie kryteriów konwergencji musi być długotrwałe, a nie chwilowe. Dzięki stabilnym i silnym gospodarkom strefa euro ma sens. Każdy z jej uczestników może cieszyć się stabilnością pieniądza, brakiem ryzyka kursowego czy kosztów wymiany walut. Jednak z drugiej strony wielu przeciwników wspólnej waluty twierdzi, że jest to krok, który niejako pozbawia wpływu na gospodarkę np. poprzez zmiany stóp procentowych