W jakiej walucie trzymać oszczędności?

Otrzymuję wypłatę w złotym, po czym nadwyżki wrzucam na niskooprocentowaną lokatę lub przelewam na konto oszczędnościowe. Taki scenariusz jeszcze 5 lat temu był bardzo powszechną praktyką. Po 2020 roku doszło do gorzkiej refleksji. Wydarzenia globalne, takie jak wybuch pandemii czy wojna za naszą wschodnią granicą dosłownie zatrzęsły kursami xxxPLN, a słowu „inflacja” nadały sławę ogólnoświatową. To w konsekwencji wpłynęło na zmianę perspektywy myślenia o finansowej przyszłości wśród wielu Polaków, którzy zaczęli się zastanawiać, w jakiej walucie trzymać oszczędności. W tym artykule poruszymy zyskujący na popularności temat, jakim jest oszczędzanie w walutach obcych.

Dlaczego to tak istotne?

Pandemia, inflacja, wojna, stopy procentowe, „wszystko po 5 PLN”. Droga od poważnych wydarzeń i stwierdzeń do pogardliwych memów opisujących polskie realia. Nic nie daje do myślenia tak mocno, jak poczucie utraty bezpieczeństwa. Jedną z jego przyczyn mogą być topniejące oszczędności. I nie chodzi tu o obniżenie nominalnej liczby cyferek widniejących na naszym koncie. Mam tu na myśli spadek wartości nabywczej zgromadzonego majątku, czyli ilości towarów jaką faktycznie możemy kupić za posiadane pieniądze. Scenariusz zauważenia tego faktu dopiero w momencie przejścia na emeryturę, wydaje się być jednym z najbardziej gorzkich w naszych życiach.

Utrata wartości pieniądza

Jedną z cech pieniądza powinna być tezauryzacja. Jest to przechowywanie wartości w czasie, inaczej mówiąc ochrona przed spadkiem siły nabywczej. Niestety, temat oszczędzania nie zawsze poruszany jest w domach rodzinnych czy w trakcie naszej edukacji, dlatego tak wiele ludzi ma z nim problem. Jednym ze skutków braku zainteresowania zagadnieniem jest gromadzenie majątku w jednej walucie, zazwyczaj tej, w której zarabiamy. Zapominamy jednak, że pieniądz fiducjarny, czyli np. PLN jest obarczony inflacją. Zatem np. jeżeli inflacja waluty, z której zbudowaliśmy poduszkę finansową jest wysoka, jej wartość w czasie spada. Oczywiście inflacja waluty jest jednym z wielu czynników, które wpływają na wartość waluty. W jakiej więc walucie trzymać oszczędności?

Oszczędzanie w jednej walucie – przykład

Dla przykładu, jeżeli ktoś 20 lat temu zdecydowałby się trzymać swoje oszczędności w lirze tureckiej, ich siła nabywcza spadałaby z roku na rok w stosunku do złotego. Przeanalizujmy wykres TRY/PLN. Mamy koniec 2023 roku. Na początku 2003 roku kurs TRY/PLN wynosił (dla prostego rachunku) ok. 2,50 PLN, co oznacza, że posiadając 25 000 PLN i wymieniając je tylko na liry, uzyskalibyśmy równowartość 10 000 TRY. W momencie pisania tekstu notowania TRY/PLN oscylują poniżej 0,14 złotego, zatem 10 000 TRY to niecałe 1 400 PLN. Utrata wartości naszych oszczędności byłaby ogromna. Gdybyśmy jednak 20 lat temu swoje oszczędności w wysokości 25 000 PLN ulokowali tylko we franku szwajcarskim (kurs CHF/PLN w styczniu 2003 również wynosił około 2,50 PLN), to dzisiejsze 10 000 CHF (kurs ok. 4,56 PLN) byłoby warte 45 600 PLN. Zatem widać jak na dłoni, że oszczędzanie w walutach obcych jest obarczone ryzykiem kursowym.

Dywersyfikacja koszyka walut, czyli w jakiej walucie trzymać oszczędności?

Powyższy akapit to symulacja lokowania oszczędności w jednej walucie obcej. W przypadku złego wyboru tak naprawdę pomagamy naszemu majątkowi topnieć. Natomiast w przypadku dobrego ruchu, wartość naszych oszczędności może zostać zachowana w czasie. Nikt jednak nie chce żyć w niepewności, gdyż poczucie bezpieczeństwa jest jednym z podstawowych elementów piramidy Maslowa. Bez niego żyjemy w chaosie, który w przyszłości może stać się gorzkim rozczarowaniem. Dlatego ludzie rozbudowali metodę oszczędzania w jednej walucie o koszyk walutowy, czyli wybór dwóch, trzech, a nawet większej liczby walut obcych, które najczęściej uchodzą za safe haven (tzw. bezpieczne przystanie). Ich cechą jest przechowywanie wartości w niepewnych czasach, a nawet wzrost stosunku do środka płatniczego, którym posługujemy się na co dzień. Jednak to w jakiej walucie trzymać oszczędności jest tematem, który powinno się konsultować z doradcami finansowymi.

Plusy i minusy oszczędzania w walutach obcych 

Zachowanie wartości siły nabywczej naszych majątków w czasie z pewnością nie jest tematem łatwym. Wielu z nas tak naprawdę nie posiada podstawowej wiedzy z tej dziedziny finansów. Z pewnością warto zapoznać się z prawem Kopernika-Gershmana mówiącym, że gorszy pieniądz jest wypierany przez lepszy. Jeżeli oszczędności chcemy trzymać w walutach fiducjarnych, powinniśmy wiedzieć, że ich wartość zależy m.in. od prowadzonej polityki monetarnej czy kondycji gospodarki, w której opłaca się w danej walucie podatki. Oprócz tego dochodzi wiele innych czynników np. geopolitycznych, dlatego właściwy wybór ulokowania naszych oszczędności powinien być szczególnie ważny, gdyż od niego zależą nasze finanse osobiste i nasza przyszłość.