Wybory w USA – jak Amerykanie wybierają prezydenta?

Wybory w USA to temat, którym interesują się media na całym świecie, bardziej niż jakimikolwiek innymi wyborami prezydenckimi w innych krajach. Status mocarstwa sprawia, że głowa Stanów Zjednoczonych jest jedną z najbardziej wpływowych osób na świecie. Ustrój polityczny tego kraju jest wyjątkowy na swój sposób. Co warto wiedzieć o zbliżających się wyborach, które mogą mieć znaczenie dla wielu państw na świecie? 

Czy prezydent w USA ma dużą władzę?

Prezydent USA jest wybierany na 4-letnią kadencję. Oprócz bycia głową państwa pełni on również funkcję najwyższego przełożonego sił zbrojnych, a także kieruje pracami całego aparatu administracji federalnej. U nas w Polsce mamy premiera od zarządzania rządem, natomiast w USA rola prezydenta obejmuje większy zakres działań. Urząd ten jest również powiązany z partią polityczną, ponieważ to właśnie on jest jej liderem. Również kwestia prowadzenia polityki zagranicznej kraju to część pracy przywódcy Stanów Zjednoczonych.  Mimo że podobnie jak w większości państw w Ameryce obowiązuje trójpodział władzy, to jednak prezydent posiada najszersze uprawnienia, a odpowiada on przed Narodem i Konstytucją. Właśnie dlatego ten system polityczny nazywa się prezydenckim. 

Czy każdy może zostać prezydentem Stanów Zjednoczonych? 

Aby kandydować na stanowisko głowy państwa trzeba spełniać określone warunki formalne. Jak w większości krajów wymagany jest określony wiek, w przypadku USA prezydent musi mieć ukończone 35 lat, a także od urodzenia mieć amerykańskie obywatelstwo. Przynależność do jednej z dwóch głównych partii politycznych również ma bardzo duże znaczenie. Demokraci i republikanie są najmocniejszymi siłami w amerykańskim Kongresie. Oczywiście można zostać kandydatem bezpartyjnym, natomiast historia wielu takich nie pamięta (oczywiście oprócz George’a Waszyngtona). 

Jak się wybiera prezydenta USA?

Walka o fotel prezydencki tak naprawdę rozpoczyna się w momencie prawyborów, które kształtem są zbliżone do rzeczywistych wyborów. Po nich delegaci wskazują odpowiedniego kandydata. Właśnie wtedy kampania wyborcza rusza pełną parą. Same wybory odbywają się w sposób pośredni – inaczej niż w Polsce, gdzie każdy obywatel samodzielnie idzie oddać głos na wybranego kandydata. O wyborze prezydenta decyduje głosowanie powszechne, gdzie wyborcy wskazują elektorów, którzy formalnie dokonają wyboru głowy państwa. Elektorzy muszą respektować preferencje swoich wyborców, jeżeli kandydat z konkretnej partii uzyskał większość głosów w danym stanie, otrzymuje wtedy wszystkie mandaty elektorskie z tego stanu. Zadecydować o zwycięstwie może nawet jeden głos przewagi! Poszczególne stany mają taką samą ilość elektorów, ilu ma on przedstawicieli w Kongresie oraz 2 senatorów. Natomiast liczba reprezentantów jest zależna od liczby osób zamieszkujących danych stan. Jeżeli kandydat zdobywa absolutną większość w Kolegium Elektorskim, to wygrywa on wyścig o fotel prezydencki. 

Kto wygra w dzisiejszych wyborach w USA? Ze względu na pandemie tego możemy dowiedzieć się oficjalnie za kilka dni.